Gisteren stond er een mooi artikel in De Gelderlander over Jelmer Evers. Ik wilde dat graag delen via Twitter, maar helaas was dit online niet mogelijk. Vandaag blijkt, dat het artikel wel via andere kranten online op Blendle staat. Ik besluit mij toch maar eens te registreren op Blendle en ontdek al snel hoe handig deze site is. Mijn man adviseer ik om op deze manier de kranten te lezen, maar dat ziet hij niet zitten. “Ik wil gewoon papier. Plat op tafel”, verwoordt hij stellig. Volgens mij is dat puur een kwestie van een gewoonte niet op willen geven. Ik heb dat met boeken. Ik heb nog geen e-reader en koop daarom nog steeds boeken. Iets weerhoudt mij om zo’n ding aan te schaffen. Misschien is het wel de geur, die ik zou missen. Vooral oude boeken hebben zo’n specifieke geur. Ik ben mijn studeerkamer aan het opruimen en aangezien ik in januari met keuzepensioen ga, kom ik veel tegen wat weg kan. Leesboeken natuurlijk niet. Ik was niet zo goed in het weggooien van dingen en bewaarde alles waarvan ik een fractie van een seconde dacht dat nog eens nodig te hebben. Weggooien kon immers altijd nog. En dan is het opeens zover. Veelal is de keuze snel gemaakt, maar voor sommige dingen neem ik de tijd om de inhoud eens rustig te bekijken.
Zo ontdek ik de Duitse Spraakkunst uit 1954. De eerste druk dateert uit 1939. Het geboortejaar van mijn zus. Het stempel aan de binnenkant verraadt de herkomst: R.K. ULO-School der Religieuzen Ursulinen Echt Wijnstraat 7. Dat nonnen zuinig waren, blijkt weer eens. Ik zat in 1966 op de mulo aan de Wijnstraat en een studieboek uit 1954 kon gemakkelijk lange tijd mee. Het is zeker niet van mijn zus geweest, want zij was intern bij de Liefdezusters van het Kostbaar Bloed te Koningsbosch. Waarschijnlijk heb ik het boekje meegenomen uit het ouderlijk huis na het overlijden van mijn ouders. Ik begin met het lezen van het voorwoord. Haselhoff wist in 1939 al te vertellen dat spraakkunst een middel is en geen doel moet zijn. Hoe komt het toch dat er nu nog docenten zijn die daar juist de nadruk op leggen en relatief veel lestijd besteden aan grammatica? Zeker niet onbelangrijk, maar het doceren van een taal biedt juist zoveel kansen om samen met leerlingen te onderzoeken wat de waardevolle dingen in het leven zijn, zodat we een zinvolle bijdrage kunnen leveren aan de maatschappij. Daar blijft dan toch nauwelijks tijd voor!
Al bladerend door het Spraakkunstboekje ben ik verbaasd wat leerlingen destijds al moesten leren op de ULO. Haselhoff geeft in het voorwoord aan dat de ene onderwijzer wat meer en de ander wat minder zal wensen. Ik zie dat de docent bij sommige onderdelen, keurig met potlood, de woorden wel en niet heeft laten vermelden. Zo moesten alle uitzonderingen van het meervoud van zelfstandige naamwoorden wel geleerd worden, maar bijvoorbeeld het meervoud van de zelfstandige naamwoorden op s weer niet. Ik ruik nog even aan mijn verleden en leg het boekje terug op het schap.
Even later hurk ik voor de boekenkast met het leesboekje Was tun Sybille in mijn handen. Het allereerste Duitse boekje dat ik gelezen heb en waarvan ik me nog heel goed herinner hoe mooi ik dat vond. Ik kan me van de inhoud nauwelijks iets herinneren, alleen dat het heel spannend was. 
Lezen op school vond ik destijds prachtig. We lazen in de klas de boekjes. De lerares las altijd een paar bladzijden voor en dat kon ze geweldig. Daarna mocht een leerling lezen. Dat is een van de weinige dingen die ik me nog van de lessen herinner: het lezen in de les. Daar genoot ik van. Het afgebeelde exemplaar heb ik ontdekt in de berging van de sectie Duits op mijn huidige school het Mondriaan College. Bij het opruimen van de kasten kwam ik het boekje tegen. Het stempel R.K. Uloschool Maria Immaculata Oss op de eerste pagina geeft uitleg over de herkomst. Jaren geleden fuseerde deze school en werd deel van het Mondriaan College. Mijn eerste ervaring met literatuur vond ik terug op de school waar ik in december afscheid ga nemen. Was tun Sybille? leg ik zorgvuldig terug in mijn boekenkast.
Ankie Cuijpers 