Leeskilometers
In een eerder blogbericht schreef ik al over het belang van leeskilometers maken voor het vergroten van leesvaardigheid. Natuurlijk moet je daar zo vroeg mogelijk mee beginnen en zeker niet wachten tot het eindexamenjaar. Voor de eindexamenjaren havo en vwo heb ik met behulp van wikiwijs een aantal arrangementen gemaakt ter voorbereiding op het eindexamen. Voor havo: De noodzakelijke Leeskilometers In dit arrangement staan ook opdrachten, die eventueel bij een tekst gemaakt kunnen worden.
Voorbereiding op het examen
De voorbereiding op het examen Dit arrangement bevat een lijst met signaalwoorden, examenteksten + vragen, examenwoorden, uitleg gebruik woordenboek en video’s met uitleg. Leerlingen oefenen het beantwoorden van vragen m.b.v. specifieke instructie: valkuilen, meerkeuzevragen, gatentekst, soorten vragen. 
Examenteksten
Examenteksten Met dit arrangement oefenen leerlingen examenteksten m.b.v. socrative. Bij elke tekst staan vragen over het woordbegrip. Kennis daarvan is noodzakelijk om de vragen goed te kunnen beantwoorden. De normering van de teksten is conform mix&meet van het Cito. Door het gebruik van Socrative heb je na afname van de formatieve test een overzicht welke leerlingen bepaalde vragen vaker fout maken. Om te kijken welke leerling welk soort vragen fout gemaakt heeft, heb ik een nieuw overzicht gemaakt. Ik wilde namelijk leerlingen individueel helpen. Namen zijn weggelaten om privacy redenen.
De meeste leerlingen bleken bijvoorbeeld moeite te hebben met tekst 3, de gatentekst. Voor deze leerlingen heb ik een uitlegvideo gemaakt. Deze leerlingen bekeken in de les de video, terwijl de andere leerlingen met opdracht 3 en 4 verder gingen. Ik had mijn aandacht dan vooral bij de leerlingen die de video bekeken of de uitleg duidelijk genoeg was en soms stelde ik nog eens een vraag. Vaak kwam het hoge woord eruit: signaalwoorden en examenwoorden leren! Daarvoor staan in wrts dan weer lijsten.
Er waren ook leerlingen die moeite hadden met enkele vragen uit de andere twee teksten. Een mogelijkheid is om de vragen klassikaal te bespreken of in groepjes of een video met uitleg. Klassikaal heeft weinig zin, omdat niet iedereen dezelfde vraag fout heeft. Saai! Ik ben een voorstander van het bespreken in groepjes: leerlingen kunnen via het excelbestand van Socrative zien wie welke vraag goed of fout beantwoord heeft en wat het juiste antwoord is. Met elkaar bespreken ze dan waarom een gegeven antwoord fout is en op welke manier je het juiste antwoord vindt. Soms is het vanwege tijdgebrek handiger om een uitlegvideo te maken en deze video als huiswerk te laten bekijken, omdat de leerlingen in de les met een andere opdracht bezig zijn. In de eindexamenklas willen leerlingen weten wat het goede antwoord is en waarom. Ze kijken dus echt wel. Ik vind het echter geen probleem om deze video’s in de les te laten bekijken, dat is dan ook een manier om te differentiëren: bekijk de uitleg van de vragen die je fout had. Of ze ervan geleerd hebben? Bij het bespreken van een volgende test verwijs je ernaar: “Weet je nog?”, maar ik vind het ook belangrijk om met de leerlingen te bespreken wat ze van de uitlegvideo geleerd hebben. Herkennen de andere leerlingen dat? Voor de andere twee teksten heb ik ook een uitlegvideo gemaakt. De leerlingen hoefden dan alleen de uitleg te bekijken van de vraag die ze fout hadden gemaakt. Het maken van een video met screencast gaat gemakkelijk. Als docent moet je sowieso de uitleg voorbereiden. Alleen de opname kost tijd, maar niet meer dan de tijd die de video duurt.
Bij opdracht 3 worden alineaverbanden geoefend en opdracht 4 is een tekst met stap voor stap vragen. Welke vragen moet je je stellen voordat je bij het antwoord bent.
Differentiatie
Differentiatie Aan de hand van examenteksten oefenen de leerlingen het beantwoorden van meerkeuzevragen, gatenteksten en open vragen. De leerling kan hier een keuze maken. Dit is afhankelijk van de resultaten van vorige opdrachten. Waarom ik graag met wikiwijs werk heb ik al eens in een eerdere blog geschreven. (Wikiwijs werkt beter met Firefox dan met Explorer) Het werken met Socrative als hulpmiddel bij tekstverklaren is in deze blog te lezen. En zo ploeteren wij voort…
Ankie Cuijpers 