Waar netwerken al niet toe kan leiden. Deze week verschijnt ook een blog over de module ethiek op het ROC Nijmegen die José Jansen- Gulen heeft ontwikkeld. Het toeval wil dat de dochter van haar collega ter ore kwam dat ik deze blog schrijf. Van het een kwam het ander en nu mag ik dus ook een blog schrijven over Terra Nova, een discussietool voor burgerschapsvorming, waarmee Lisa Hu in december 2014 afgestudeerd is aan de Design Academy Eindhoven. Lisa is ook deelnemer van de Nationale Denktank 2015. Samen met 23 andere pas afgestudeerden kijkt ze naar het Leren van de Toekomst
Terra Nova is een leermiddel, of eigenlijk een discussietool, waarmee kinderen op jonge leeftijd al het gesprek met elkaar aan kunnen gaan over hoe je met elkaar samen zou moeten leven.
Kinderen (nu gericht op groep 6, 7 en 8) vormen in groepjes van vijf hun eigen mini-maatschappij op een onbewoond eiland. Ze ervaren dan hoe een samenleving in elkaar steekt door er zelf een te mogen besturen. De kinderen krijgen uitdagende vraagstukken voorgelegd en zoeken samen naar creatieve oplossingen. Eerst bepalen ze bijvoorbeeld hoe het eilandvolk geleid kan worden en of de vis die gevangen wordt gedeeld moet worden. Vervolgens wordt er iemand voor langere tijd ziek en is de vraag of deze persoon nog uit de gemeenschappelijke voorraadpot mag eten terwijl hij zelf niets in kan brengen. De leerkracht kan dit vervolgens vertalen naar de echte wereld: het afstaan van vis is in feite het betalen van belasting, de zieke die toch eten krijgt ontvangt een uitkering. In een ander thema strandt er een nieuw schip op het eiland en staan de kinderen voor de vraag of ze hun met zorg ontwikkelde eiland willen delen en herinrichten met de nieuwelingen.
Zo zijn er verschillende thema’s die elk een stukje van de samenleving voorstelbaar en tastbaar maken voor kinderen op een manier die hen aanspreekt.
Lisa heeft Terra Nova ontwikkeld met kinderen uit verschillende groepen 5. Ze vindt het erg mooi om te zien hoeveel verbeeldingskracht de kinderen hebben, en hoe ze nog met een open mind denken over de vraagstukken. Wel hebben ze wat meer begeleiding nodig bij het kijken vanuit verschillende perspectieven en het innemen van een moreel standpunt. De keuze is zodoende op groep 6, 7 en 8 gevallen. Pabo-studenten hebben inmiddels prototypes van Terra Nova ingezet in een aantal lessen in hun stageklas.
Hoewel de vraagstukken gaan over zaken waar de volwassenwereld ook nog niet over uit is, zoals de balans van de verzorgingsstaat of het vluchtelingenbeleid en Terra Nova dus eigenlijk voor alle leeftijden interessante discussies op kan leveren, vindt zij het juist belangrijk dat kinderen hier op jonge leeftijd al mee kunnen oefenen. Juist omdat school een belangrijke rol speelt voor kinderen die niet van huis uit mee krijgen om de actualiteit te bespreken of een mening te kunnen nuanceren en deze dus van verschillende kanten kunnen bekijken. Bij Terra Nova staan kwaliteiten als empathie, kunnen samenwerken en creatief denken centraal. Kenmerken die juist heel belangrijk zijn in een samenleving met veel diversiteit en een snel ontwikkelende technologie. Terra Nova vormt duidelijk een aanvulling op het curriculum waar toch vaak de nadruk ligt op meetbare resultaten.
Terra Nova is nog niet in productie. Wel is Lisa in gesprek met producenten en is ze nog op zoek naar investeerders.
Meer informatie over Terra Nova vind je op Lisa’s website
Lisa staat met Terra Nova tot en met 25 oktober op de Dutch Design Week in Eindhoven.
Ankie Cuijpers 